NOVIDADES NO PERMISO DE LACTANCIA: PAIS E NAIS PODERÁN ACUMULAR AS HORAS DE LACTANCIA EN DIAS SEN NECESIDADE DE QUE O RECOLLA O SEU CONVENIO

24. 05. 23

O permiso de lactación para os casos de nacemento, adopción, garda con fins de adopción ou acollemento xa pode acumularse desde hoxe, 23 de maio de 2024, en xornadas completas, aínda que esta posibilidade non veña recollida no convenio colectivo de referencia da persoa traballadora ou o pactara así coa súa empresa. Así quedou recollido no real decreto-lei publicado este mércores no Boletín Oficial do Estado (BOE) cuxo obxectivo é reformar a protección asistencial por desemprego, pero no que o Goberno incluíu tamén esta mellora do permiso de lactación que queda da seguinte forma:

En concreto, este permiso outorga o dereito de ausentarse do posto de traballo unha hora diaria ou en dúas fraccións (reducindo só media hora na xornada laboral) ata que o lactante cumpra nove meses. Ademais, estas ausencias pódense gozar acumulando xornadas completas, aínda que a novidade da norma publicada no BOE é que a modalidade de gozar este permiso por días completos acumulados estaba ata este mércores condicionada ao que dixese o convenio colectivo da persoa traballadora ou ao acordo ao que chegase co seu empregador. Pero, segundo recolle este decreto, a nova redacción legal deste permiso “elimina ditas restricións convertendo todas as posibilidades de goce, incluída a acumulación das horas retribuídas de ausencia, nun dereito de todas as persoas traballadoras”.

Este dereito para acumular o permiso de lactación sen necesidade de que o recolla a negociación colectiva está vixente desde hoxe xoves, 23 de maio. Con todo, debido a que o vehículo legal utilizado para esta modificación é un real decreto-lei, este aínda debe de ser validado e aprobado no Parlamento, polo que aínda que estea xa en vigor, de non producirse dita validación, a medida decaería e deixaría de aplicarse no momento no que o decreto non saíse adiante no Congreso dos Deputados.

Hai cambios na forma de calcular o permiso se se opta pola modalidade de xornadas acumuladas?

A norma tampouco varía a fórmula para determinar o número de días acumulados ao que a persoa traballadora ten dereito.

O número de xornadas completas que se poden gozar seguidas dependerá do número de días laborables que resten á persoa traballadora ata que o lactante cumpra nove meses así como da duración da súa xornada. O habitual é que, para unha persoa que traballa a xornada completa, a acumulación resulte entre 12 e 14 días. Con todo, a duración do permiso incrementarase proporcionalmente nos casos de nacemento, adopción, garda con fins de adopción ou acollemento múltiples. Por exemplo, no caso dun nacemento gemelar, poderíanse acumular entre 24 e 28 días.

Como se calcula esta acumulación nos casos de persoas traballadoras a tempo parcial? Esta cuestión foi debatida jurisprudencialmente porque, dada a fórmula para o cálculo deste permiso, as persoas que traballan con xornadas inferiores á completa contan con máis días de permiso de lactación, xa que este calcúlase dividindo o número total de días laborables que restan ata a data na que o menor cumpra nove meses entre as horas de traballo que se corresponden coa xornada da persoa traballadora. Así por exemplo, se unha persoa traballadora incorpórase tras o permiso de maternidade, cando o seu fillo conta con catro meses, os días laborables restantes ata os nove meses do lactante sería aproximadamente 100 (20 días ao mes por cinco meses), co que se a súa xornada é de 8 horas ao día, o permiso acumulado sería de 12,5 días, mentres que se esa xornada é de catro horas diarias, sumarían 25 días de permiso.
O Tribunal Supremo ha apoiado recentemente esta fórmula de cálculo para as traballadoras a tempo parcial nunha sentenza do pasado 21 de novembro de 2023, na que defende que “se trata de que o número total de horas de permiso sexa finalmente o mesmo, tanto se se utiliza diariamente mediante a ausencia dunha hora do posto de traballo, coma se faise baixo a modalidade alternativa de acumulalo en xornadas completas”.
 
 
Quen pode gozalo?
Trátase dun permiso que configura un “dereito individual das persoas traballadoras sen que poida transferirse o seu exercicio á outra persoa proxenitora, adoptante, guardadora ou acolledora”, recolle a lei.
 
Que pasa se os dous proxenitores traballan na mesma empresa?
Neste caso, o empregador poderá limitar que os dous proxenitores, adoptantes ou acolledores gocen do permiso de lactación á vez e para iso deberá argumentar “razóns fundadas e obxectivas de funcionamento da empresa, debidamente motivadas por escrito, debendo en tal caso a empresa ofrecer un plan alternativo que asegure o goce de ambas as persoas traballadoras e que posibilite o exercicio dos dereitos de conciliación”. Ademais, nestes casos, a lei tamén permite que cando estes dous traballadores da mesma compañía exerzan este dereito coa mesma duración e réxime, “o período de goce poderá estenderse ata que o lactante cumpra doce meses, con redución proporcional do salario para partir do cumprimento dos nove meses”.